เลขที่ใบอนุญาต 10205000165
โรงพยาบาลกายภาพบำบัดสไมล์ Smile Physical Therapy Hospital ให้บริการดูแลฟื้นฟู กายภาพบำบัด ผู้ป่วยทั้งระยะสั้น ระยะกลาง และระยะยาว ด้วยทีมงานคุณภาพ
ติดต่อ กายภาพบำบัด
099 914 1595 ( คุณแพรว )
เลขที่ใบอนุญาต 10205000165
ติดต่อ กายภาพบำบัด
099 914 1595 ( คุณแพรว )

โรคอัมพาตใบหน้า (Facial palsy)

โรคอัมพาตใบหน้า

Facial palsy

(Facial palsy) โรคอัมพาตใบหน้า นั้นเกิดจากการทำงานที่ผิดปกติของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 อาจส่งผล ให้กล้ามเนื้อใบหน้านั้นอ่อนแรง หรือเป็นอัมพาตได้ โดยผลที่ตามมานั้นทำให้การควบคุม การทำงานของกล้ามเนื้อใบหน้า และการแสดงออกทางสีหน้า เช่น การยิ้ม การหลับตา การเคลื่อนไหวของหน้าผาก และการพูดสื่อสารที่เปลี่ยนแปลงไปจากปกติ หรือผู้ป่วยไม่สามารถสแดงออกทางสีหน้าได้ โดยอาการนี้สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งแบบเฉียบพลัน และแบบค่อยเป็นค่อยไป มีแบบที่ทราบสาเหตุ และไม่ทราบสาเหตุ

โรคอัมพาตใบหน้า (Facial palsy) พยาธิสภาพของโรค

โรคอัมพาตใบหน้า

  1. ประเภท Upper Motor Neuron

เป็นพยาธิสภาพที่เกิดขึ้นเหนือต่อกลุ่มเซลล์ประสาทของสมองเส้นที่ 7 ขึ้นไป (เหนือระดับ pons ขึ้นไป) จึงทำให้เส้นประสาทจากสมองใหญ่ที่ถูกส่งมาเลี้ยงกล้ามเนื้อของใบหน้า ในระดับที่ต่ำกว่าตาลงมา ของด้านตรงข้ามกับสมองส่วนที่ผิดปกติ โดยอาการแสดงทำให้เกิดอาการปากเบี้ยวด้านตรงกันข้าม แต่ยังคงปิดตาได้สนิท โดยสาเหตุเกิดจากโรคหลอดเลือดสมอง เนื้องอกในสมอง หรือการได้รับบาดเจ็บที่สมองเป็นต้น

  1. ประเภท Lower Motor Neuron

เป็นพยาธิสภาพที่เกิดขึ้นอยู่ในระดับเส้นประสาทสมองเส้นที่ 7 ลงมา ผู้ป่วยจะมีอาการใบหน้าอัมพาต ครึ่งซีก (ซีกเดียวกับข้างที่มีพยาธิสภาพของเส้นประสาท) คือ ปิดตาข้างนั้นไม่สนิท และปากเบี้ยว เนื่องจากกระแสเส้นประสาทนี้ส่งไปเลี้ยงกล้ามเนื้อด้านเดียวกัน

สาเหตุการเกิดโรคอัมพาตใบหน้า

  1. ไม่ทราบสาเหตุของการเกิด (Idiopathic) / Bell’s palsy 70 %

เป็นสาเหตุที่พบได้มากและบ่อยที่สุด โดยอัตราการเกิดพบได้โดยประมาณ 15 – 53 คนต่อประชากร 100,000 คน ในประชากรทั่วโลก และสามารถพบได้มากที่สุดในช่วงอายุ 20 – 39 ปี ทั้งเพศชายและเพศหญิง

  1. อุบัติเหตุ (Trauma) 10 – 23 %

การได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ หรือเกิดอุบัติเหตุที่มีการแตกของกะโหลกศีรษะ หรือกระดูกบริเวณใบหน้า ซึ่งเป็นโครงสร้างที่อยู่ใกล้เคียงมากกับเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 ส่งผลให้เส้นประสาทเกิดความเสียหายได้

  1. การอักเสบและการติดเชื้อ (Infection)5 – 7 %

มักจะเกิดขึ้นจากการติดเชื้อไวรัส โดยเชื้อที่มักจะพบได้มากที่สุดนั้นก็คือ เชื้อ Herpes simplex โดยเชื้อไวรัสจะทำให้เกิดการอักเสบ และบวมของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 7 ส่งผลให้การนำสื่อของประสาทลดลง และจะเกิดการอัมพาตตามมาได้ ซึ่งเป็นพยาธิสภาพแบบ Lower Motor Neuron (LMN) เช่น อีสุกอีใส เริม งูสวัด หัดเยอรมัน เป็นต้น โดยการติดเชื้อที่ทำให้เกิดโรคอัมพาตใบหน้านี้ อาจจะเรียกว่า Bell’s palsy ได้เช่นกัน

  1. เนื้องอก (Neoplasia)2 – 5 %

โดยเฉพาะเนื้องอกที่เกิดบริเวณศีรษะและคอ เช่น เนื้องอกต่อมน้ำลาย (parotid malignancies) เนื้องอกเยื่อหุ้มสมอง (meningioma) เนื้องอกบนเส้นประสาท (acoustic neuromas) ถุงน้ำในสมอง (arachnoid cysts) เป็นต้น

ระดับความรุนแรงของโรคอัมพาตใบหน้า

จะถูกแบ่งออกเป็น 6 ระดับตามความรุนแรงดังนี้

| : ปกติ (ใบหน้าจะสามารถขยับได้ทุกส่วน ลักษณะริมฝีปากปกติ)

|| : สูญเสียการทำงานเล็กน้อย (ใบหน้ามีอาการอ่อนแรงเล็กน้อย และมีมุมปากไม่เท่ากันเล็กน้อย)

||| : สูญเสียการทำงานระดับปานกลาง ( ใบหน้าเบี้ยวชัดเจน แต่ไม่รุนแรง สามารถที่จะหลับตาให้สนิทได้ แต่จะต้องใช้ความพยายาม และมีมุมปากอ่อนแรงเล็กน้อย)

|V: สูญเสียการทำงานค่อนข้างมาก (ใบหน้าอ่อนแรงค่อนข้างชัดเจน ไม่สามารถปิดตาให้สนิทได้ และมีมุมปากตกอ่อนแรงอย่างชัดเจน)

V : สูญเสียการทำงานขั้นรุนแรง (ใบหน้าเบี้ยวเห็นได้ชัดเจน และมีมุมปากเบี้ยว ยกไม่ขึ้น)

V | : อัมพาตใบหน้า (ไม่สามารถขยับกล้ามเนื้อใบหน้าได้ และมีมุมปากเบี้ยวชัดเจน)

การวินิจฉัยทางการแพทย์
  • การซักประวัติและการตรวจร่างกาย โดยดูการแสดงออกทางสีหน้า
  • การตรวจวินิจฉัยกล้ามเนื้อด้วยไฟฟ้า (Nerve conduction study)
  • การตรวจพิเศษเพิ่มเติมทางรังสีวิทยา เช่น CT scan, RI
  • การตรวจห้องปฏิบัติการ (Laboratory tests) เช่น CBC, urinalysis, น้ำตาลในเลือด
วิธีการรักษาทางการแพทย์
  • การรักษาโดยใช้ยา : ตามอาการและสาเหตุที่เกิดขึ้น เช่น การให้ยาสเตียรอยด์ หรือให้ยาฆ่าเชื้อไวรัส เพื่อลดอาการอักเสบ การบวม และเพิ่มจำนวนเลือดให้ไปเลี้ยงเส้นประสาท
  • การรักษาด้วยการผ่าตัด : การผ่าตัดเพื่อรักษาโรคต้นเหตุ การผ่าตัด facial nerve decompression เป็นการผ่าตัดเปิดกระดูก และเปิดเยื่อหุ้ม facial nerve ออก เพื่อลดแรงกดดันของเส้นประสาทและหลอดเลือด ซึ่งจะไม่แนะนำในช่วงที่เป็นระยะเฉียบพลัน เพราะอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้
  • การรักษาแบบประคับประคอง : การให้กำลังใจกับผู้ป่วย การป้องกันดวงตา หรือการสวมแว่นตาหรือการใช้ยาหยอดตา รวมไปถึงการฝังเข็มและการทำกายภาพบำบัด
ปัจจัยเสี่ยงที่จะทำให้เกิดโรคอัมพาตใบหน้า
  • ผู้ที่มีคนในครอบครัวมีประวัติการเป็นโรคอัมพาตใบหน้า (กรรมพันธุ์)
  • ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูงเรื้อรัง
  • ผู้ที่มีโรคอ้วน
  • ผู้ที่มีภาวะเครียดสูง
วิธีการรักษาทางกายภาพบำบัด
  1. การออกกำลังกายกล้ามเนื้อบนใบหน้า

ช่วยให้เกิดการไหลเวียนของเลือดบริเวณใบหน้า ลดการดึงรั้งของกล้ามเนื้อใบหน้า และช่วยให้กล้ามเนื้อของใบหน้าผ่อนคลาย โดยเป็นวิธีที่ได้ผลดี สามารถทำได้จนกว่าอาการจะดีขึ้น ทำได้ง่าย ๆ และไม่มีค่าใช้จ่าย ซึ่งส่วนใหญ่จะแล้วแต่อาการของผู้ป่วย จะดีขึ้นภายใน 3 สัปดาห์ หลังจากได้รับการทำกายภาพบำบัด และอัตราการการฟื้นตัวอยู่ที่ร้อยละ 61 – 94

  1. การวางแผ่นประคบร้อน

ช่วยในการเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต และลดความตึงตัวของกล้ามเนื้อใบหน้า โดยจะวางบริเวณใบหน้าด้านที่มีอาการประมาณ 15 – 20 นาที

  1. การนวดกล้ามเนื้อใบหน้า

ช่วยในการลดความตึงตัวของใบหน้า เนื่องจากผู้ป่วยจะมีอาการตึงตัวมากกว่าปกติ โดยใช้เวลานวดทั้งหมด ทั้งใบหน้าประมาณ 10 นาที แบ่งนวดในแต่ละส่วนเริ่มจากบนลงล่าง ตั้งแต่หน้าผาก เปลือกตา จมูก แก้ม เหนือริมฝีปาก ริมฝีปาก และคาง โดยจะนวดใบหน้าทั้งสองข้างเป็นวงกลม โดยใช้นิ้ว 3 นิ้ว ได้แก่ นิ้วชี้ นิ้วกลาง และนิ้วนาง โดยเริ่มจากจุดกึ่งกลางของใบหน้าแล้ววนออกมาทางด้านข้าง

  1. การกระตุ้นกล้ามเนื้อใบหน้าด้วยไฟฟ้า

ช่วยชะลอการฝ่อลีบของกล้ามเนื้อระหว่างการรอฟื้นตัวของเส้นประสาท โดยจะกระตุ้นให้เห็นการหดตัวของกล้ามเนื้อเล็กน้อย และควรกระตุ้นไฟฟ้า 5 ครั้ง/ สัปดาห์ เป็นเวลา 3 สัปดาห์ โดยมีข้อห้ามและข้อควรระวังในการทำคือ ผู้ป่วยที่มีอาการอักเสบของผิวหน้ามาก มีแผลเปิด การรับรู้ความรู้สึกลดลง และการมีการติดเชื้อที่แพร่โดยการสัมผัส

อาการอัมพาตใบหน้า เป็นอาการที่ไม่อันตรายถึงชีวิต แต่สามารถส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยได้ ทั้งในด้านของร่างกายและด้านจิตใจ และสังคม นอกจากนี้อาการนี้จะส่งผลให้ผู้ป่วยมีความเครียดและเป็นต้นเหตุของโรคซึมเศร้าได้ แต่การรักษาด้วยการกายภาพบำบัดเป็นวิธีการหนึ่งที่สามารถจะช่วยฟื้นฟูการทำงานของกล้ามเนื้อใบหน้า เพื่อส่งเสริมคุณภาพชีวิตองผู้ป่วยให้ดียิ่งขึ้น

โรงพยาบาลกายภาพบำบัด สไมล์ เป็นโรงพยาบาลเอกชนขนาดเล็ก บริการรับดูแล และ การรักษา การบำบัด การพยาบาลและการฟื้นฟูร่างกาย ผู้สูงอายุและผู้ป่วย โดยทีมสหวิชาชีพ พยาบาล ผู้ช่วยพยาบาลและนักกายภาพบำบัด ผ่านการรับรองมาตรฐานของกระทรวงสาธารสุข

เรารับอาสาดูแลคนที่ท่านรัก เพื่อแบ่งเบาภาระของท่าน โดยทีมงานมืออาชีพมากด้วยประสบการณ์ จากทีมงานสหวิชาชีพผู้ชำนาญการ และเราพร้อมให้บริการ ที่พักแก่ผู้สูงอายุ ผู้ป่วย ทั้งประจำและไป – กลับ รายวันและรายเดือน เช่น ผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาต ผู้ป่วยเรื้อรัง ติดเตียง หรือต้องการพักฟื้น เน้นการฟื้นฟูและการบำบัด

Smile Physical Therapy Hospital โรงพยาบาลกายภาพบำบัดสไมล์ 87 หมู่9 ต.บ้านใหม่ อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี ประเทศไทย 11140

Smile Physical Therapy Hospital โรงพยาบาลกายภาพบำบัดสไมล์ 87 หมู่9 ต.บ้านใหม่ อ.บางใหญ่ จ.นนทบุรี ประเทศไทย 11140

Tel : 099 914 1595 ( คุณแพรว )

Line : @smilehospital24

E-mail : [email protected]

Tiktok : @smilepthospital.com

YouTube : @user-je7ou7rm9b

FaceTBook : โรงพยาบาลกายภาพบำบัดสไมล์ (Smile Physical Therapy Hospital)

Leave a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Scroll to Top
กายภาพบำบัด

099 914 1595 คุณแพรว